- Τισσαφέρνης
- Πέρσης σατράπης, που έπαιξε πρωταρχικό ρόλο στην προσπάθεια της Περσίας να επανακτήσει τις ιωνικές ελληνικές πόλεις της Μικράς Ασίας. Όταν το 413 π.Χ. ο Δαρείος B’ αποφάσισε να ξαναπάρει αυτές τις πόλεις από την Αθήνα, ο T., που ήταν τότε σατράπης της Λυδίας και της Καρίας, συμμάχησε με τη Σπάρτη και το 412 π.Χ. ξανακέρδισε τις περισσότερες ιωνικές πόλεις. Επειδή όμως φοβήθηκε πως μια νίκη της Σπάρτης θα αποτελούσε κίνδυνο για τα περσικά συμφέροντα, έδωσε περιορισμένη μόνο βοήθεια στον σύμμαχό του και προσπάθησε να κρατήσει ισορροπία ανάμεσα στην Αθήνα και στη Σπάρτη, ελπίζοντας πως θα εξόντωναν η μία την άλλη. Όταν λοιπόν το 407 π.Χ. ο Δαρείος αποφάσισε να δώσει όλη του τη βοήθεια στη Σπάρτη, αντικατέστησε τον Τ. στη θέση του αρχιστράτηγου της Μικράς Ασίας και του σατράπη της Λυδίας με τον Κύρο τον Νεότερο, και τον περιόρισε στη σατραπεία της Καρίας. Όταν ανέβηκε στον θρόνο ο Αρταξέρξης B’, ο Τ. κατήγγειλε ότι ο Κύρος σχεδίαζε τη δολοφονία του βασιλιά. Ο Κύρος όμως συγχωρήθηκε και, ξαναγυρίζοντας στη Μικρά Ασία, άρχισε προετοιμασίες για επανάσταση. Χρησιμοποίησε μια διαμάχη του με τον Τ. σχετικά με τον έλεγχο των Ιωνικών πόλεων ως πρόφαση για να συγκεντρώσει στρατό, αλλά ο Τ. μάντεψε τα αληθινά κίνητρά του και προειδοποίησε τον βασιλιά. Έσπευσε μάλιστα με 500 ιππείς να βοηθήσει τον Αρταξέρξη, και στη μάχη κοντά στα Κούναξα, όπου σκοτώθηκε και ο Κύρος (401 π.Χ.), διακρίθηκε ως ένας από τους 4 στρατηγούς του Αρταξέρξη. Στη σκηνή του Τ. σκοτώθηκαν με δόλο οι αρχηγοί των Μυρίων. Για τις υπηρεσίες του αυτές, ο Τ. αμείφτηκε παίρνοντας για γυναίκα την κόρη του Αρταξέρξη και την αρχηγία των παραθαλάσσιων σατραπειών. Ξαναγυρίζοντας στα παράλια της Μικράς Ασίας, ο Τ. επιχείρησε την πλήρη υποταγή των ελληνικών πόλεων, που ζήτησαν τότε τη βοήθεια της Σπάρτης. Αυτό οδήγησε σε πόλεμο με τη Σπάρτη το 400 π.Χ. Το 395 π.Χ., η ήττα του T., από τον Αγησίλαο έδωσε στην Παρυσάτιδα που τον μισούσε, την ευκαιρία να επισπεύσει την πτώση του. Ο Αρταξέρξης υποχώρησε στις εκκλήσεις της και ο σατράπης θανατώθηκε στις Κελαινές, το 395 π.Χ.
Dictionary of Greek. 2013.